Rumahnya (Zijn Thuis), in de voetsporen van Edu

Dinsdag 18 februari is het zover. Dan ga ik met mijn jongste dochter (Elise) naar Java, naar plaatsen waar haar opa, Eduard Johan Doll (Edu), is opgegroeid, waar hij aan het begin van de Tweede Wereldoorlog in dienst moest. Waar hij in diverse Jappenkampen op Java, Maleisië en Thailand is geïnterneerd. Waar hij zijn vader is verloren. En waar vandaan hij in december 1945 met zijn moeder is gerepatrieerd naar Nederland. 

Oude foto’s en documenten hebben we bij het leeghalen van mijn man’s (Ed) ouderlijk huis meegenomen en bewaard. Al heel lang ligt het identiteitsplaatje van Edu bij ons in de vitrinekast. Nooit eerder zijn we bezig geweest met de reconstructie van zijn verhaal. Nederlands-Indië en de Jappenkampen waren taboe in Edu’s familie. Ed, mijn man en tevens jongste zoon van Edu maar ook zijn andere kinderen weten er dan ook weinig tot niets van.

Maar Elise wil meer weten en wij ook. Ze werkt al een aantal jaren aan projecten met en over mensen zonder veilig thuis. Ook het verhaal van Edu en vele anderen die verbonden zijn met de geschiedenis van Nederlands-Indië verdient aandacht. Het krijgt daarom vorm in het project ‘Rumah Saya (Mijn Thuis)’.

Eind december hebben we eerst een professionaliseringsslag gemaakt en de Stichting Meraki Theaterproducties opgericht. Denk niet dat projecten daarmee makkelijker van de grond komen. De uitvoering en financiering van cultuur en educatieprojecten is absoluut niet vanzelfsprekend. Maar goed, ondanks de soms heftige worstelingen gaan we strak door.

We zijn al even bezig met de voorbereidingen van ‘Rumah Saya (Mijn Thuis)'. De datum van de première ligt vast. Op 4 mei 2020 wordt de première ‘Rumah Saya (Mijn Thuis)’ gespeeld als onderdeel van ‘Theater na de Dam’ in Zwolle. Voor meer informatie over ‘Rumah Saya (Mijn Thuis)’ kun je terecht op de website van Stichting Meraki Theaterproducties https://www.meraki-theaterproducties.nl.

Voordat er wat op de planken staat moet er echter nog heel veel gebeuren, literatuuronderzoek, gesprekken met Indo’s, verzamelen en maken van beelden en geluiden, de vertaling naar een performance waarin de bezoeker een reis door de tijd maakt etc. etc. De eerste reacties laten zien dat er behoefte is aan dit project, aan het doorgeven van de verhalen en ervaringen aan de volgende generaties. Voor ons een belangrijke reden om door te gaan.

Dus nu gaan we op reis. Indonesië beleven, Java ervaren, om een gevoel te krijgen bij dit land en zijn geschiedenis. Een geschiedenis waar Edu en zijn ouders onderdeel van zijn, een geschiedenis die effecten heeft, niet alleen op hen maar ook op de volgende generaties. We vliegen van Amsterdam naar Jakarta, naar Edu’s geboorteplaats. Reizen dan van Jakarta naar Bandung, de plek waar hij is opgegroeid, maar ook de plek dicht bij Tjimahi, het eerste Jappenkamp waar hij geïnterneerd was. Tot slot vliegen we naar Surabaya waarvandaan hij op de boot naar Singapore is gezet om later met de trein naar Thailand te worden getransporteerd. Je kunt via deze website met ons meelopen in de voetsporen van Edu.